Kolej Transsyberyjska to linia kolejowa licząca 9 289 km i łącząca stolicę Rosji, Moskwę z miastem portowym Władywostokiem, położonym daleko na wschodzie kraju. Ten najdłuższy na świecie szlak kolejowy obejmuje osiem stref czasowych, a przejazd nim z Moskwy do Władywostoku zajmuje siedem pełnych dni – bez przystanków.
Ludzie z całego świata przybywali tu, by odbyć podróż tym „najdoskonalszym klejnotem w koronie carów”. I nadal to robią. Może tęsknią za dawnymi czasami, a może pragną podziwiać prawdziwy cud inżynierii, symbol zwycięstwa człowieka nad naturą? Jedno jest pewne – przejazd Koleją Transsyberyjską to niesamowite połączenie romantycznej podróży, wspaniałych krajobrazów i doświadczenie zapadające w pamięć na całe życie.
Aby wprowadzić Cię w tajniki tej niezwykłej przygody, połączyliśmy siły z Phebe Bay z bloga The Travelling Squid, która dzieli się z nami doświadczeniami ze swojej własnej podróży Koleją Transsyberyjską i podpowiada, co wziąć pod uwagę planując taki wyjazd.
Symbol nadziei i wspólnej tożsamości
Chociaż Kolej Transsyberyjska została wybudowana przede wszystkim ze względów praktycznych – jako środek transportu towarów na terenie Rosji – stała się czymś znacznie więcej niż pociągiem przewożącym różnorodne produkty. Syberia, kojarzona przede wszystkim z niezwykle mroźnymi zimami, wyróżnia się także pięknem lokalnej przyrody. Kolej Transsyberyjska oferuje mieszkańcom małych miasteczek położonych wzdłuż linii kolejowej łączność z pozostałą częścią Rosji, która jest przecież największym krajem świata. To taki tutejszy symbol nadziei, a może także wspólnej tożsamości.
Oprócz linii transsyberyjskiej istnieją także dwie inne: transmandżurska i transmongolska. Szlak transmandżurski sięga aż do Chin i przechodzi przez takie miasta jak Harbin i Changchun. Linia transmongolska natomiast zawiezie nas do przygranicznych mongolskich miasteczek oraz do Ułan Bator, stolicy Mongolii.
Jeżeli chcesz doświadczyć dramatycznych zmian scenerii i podziwiać ośnieżone wzgórza, by za chwilę zachwycać się rozległymi równinami, wybierz linię transmongolską, która zaczyna się w Moskwie, przechodzi przez Ułan Bator, a następnie prowadzi do Pekinu. Upajanie się zmieniającymi się krajobrazami na terenie Rosji, Mongolii, a potem Chin, uczyni Twoją podróż prawdziwie niezapomnianym przeżyciem.
Kiedy pojechać i jak zaplanować podróż
Planowanie transsyberyjskiej podróży wymaga rozważenia wielu aspektów. Bardzo przydatnym źródłem informacji jest strona Seat 61, oferująca masę porad dotyczących zakupu biletów i planowania wyprawy.
Na wschód czy na zachód?
Sugerowany kierunek zależeć będzie od tego, czy planujesz zatrzymać się w Moskwie czy w Pekinie. W podróżowanie na wschód wpisana jest pewna doza romantyzmu, ponieważ istnieje możliwość dojazdu pociągiem do Moskwy z większości największych miast w Europie. To najpopularniejszy kierunek, podczas którego możesz poznać wielu interesujących ludzi.
Przystanki po drodze
Jeżeli planujesz tylko jeden przystanek w podróży i chcesz spędzić kilka dni w Moskwie i Pekinie, dwutygodniowa wyprawa powinna całkowicie wystarczyć. Sugerowanym przystankiem może być rosyjskie miasto Irkuck. Stąd masz najbliżej do jeziora Bajkał, największego słodkowodnego jeziora na świecie. Będąc tam spróbuj świeżo złowionych lokalnych ryb o nazwie omul, które znajdziesz na pobliskim targu.
Warto też rozważyć wizytę w Ułan Bator, szczególnie jeżeli interesuje Cię życie koczowników. Z Ułan Bator można dojechać na tereny podmiejskie, by przenocować w mongolskim namiocie o nazwie ger (tradycyjny, przenośny dom, w formie okrągłego namiotu, pokrytego zwierzęcą skórą lub wojłokiem służącym izolacji). Pamiętaj, by zabrać ciepłe ubrania, bo w nocy może być naprawdę zimno.
Kolejny przystanek w podróży, Ułan Ude, leży 100 km na południowy wschód od jeziora Bajkał i stanowi stolicę rosyjskiej Republiki Buriacji. Miasto kojarzone jest głównie z wykonaną z brązu głową Włodzimierza Lenina. Prawdopodobnie jest to największy posąg tego typu na świecie. Wpływy rosyjskie i mongolskie sprawiają, że Ułan Ude może pochwalić się bardzo ciekawą architekturą.
Kiedy warto się wybrać
To zależy od rodzaju krajobrazu i scenerii, które najbardziej do Ciebie przemawiają – najpopularniejsze są miesiące letnie od maja do sierpnia. Wówczas będziesz mógł podziwiać faliste mongolskie wzgórza i iglaste lasy Syberii. Jeśli uwielbiasz zimowe krajobrazy i naturę pokrytą śniegiem, udaj się na wyprawę w miesiącach zimowych między listopadem a lutym.
Trochę informacji praktycznych
Bilety
Rezerwacja biletów może być nieco trudna. Nie ma jednego konkretnego Ekspresu Transsyberyjskiego, ale wiele krajowych i międzynarodowych pociągów przekraczających granicę Mongolii i Chin. Jeżeli planujesz kilka przystanków, może się okazać, że tańszą opcją będzie zarezerwowanie mniejszych i wolniejszych pociągów na wybranej trasie. Masz w planie spędzenie kilku dni w pociągu? Wówczas zdecyduj się na pociąg Rossija, jadący z Moskwy do Władywostoku, który jest bardziej komfortowy, szybszy i zatrzymuje się tylko na dużych stacjach.
Bilety są tańsze, jeżeli zakupisz je na oficjalnej stronie kolei rosyjskiej. Może to jednak okazać się nie lada zadaniem, gdyż wiele ważnych informacji jest dostępnych tylko w języku rosyjskim, no ale od czego mamy Google? Kuszetka drugiej klasy w przedziale z czterema miejscami sypialnymi z Moskwy do Irkucka będzie Cię kosztować około 1 345 PLN. Bilety trzeciej klasy, to koszt około 623 PLN, co jest bardzo przystępną ceną, biorąc pod uwagę fakt, że podróż trwa trzy dni. Pamiętaj, że miejsca można zarezerwować najwcześniej 60 dni przed podróżą.
Minusem całej procedury rezerwacji na stronie Kolei Rosyjskiej jest to, że zakup biletu może być nieco frustrujący, szczególnie, że nie wszystkie karty kredytowe są akceptowane. W razie problemów, możesz zdecydować się na zakup biletów za pośrednictwem agencji podróży. Jeśli masz mało czasu lub planujesz zrobić kilka przystanków po drodze, biuro podróży może również Ci pomóc dokonać wszelkich niezbędnych rezerwacji. Zauważ, że jeżeli skorzystasz z usług biura podróży, do ceny biletów naliczona zostanie marża w wysokości ok. 15%-20%. Oprócz Real Russia, czy Seat 61 jest wiele innych rosyjskich internetowych agencji turystycznych godnych polecenia.
Budżet
Jeżeli zdecydujesz się na bilety w trzeciej klasie i postarasz się unikać jedzenia w wagonie restauracyjnym, wówczas Twoja podróż pociągiem może Cię kosztować nie więcej niż 2 340 PLN. Ale to oznacza, że musisz się zaopatrzyć w spore ilości własnego prowiantu lub lecieć na szybkie zakupy, gdy pociąg będzie się zatrzymywał na głównych stacjach. Tylko się śpiesz, by zdążyć przed odjazdem! W pociągu jest dostępna gorąca woda.
Jeżeli komfort i prywatność są dla Ciebie ważne, przygotuj się, że Twoja podróż pociągiem wyniesie ok. 4 000 PLN. Za te pieniądze będziesz mógł od czasu do czasu pozwolić sobie na wizytę w wagonie restauracyjnym, gdzie posiłek dla jednej osoby kosztuje około 100 PLN za osobę. Podróżowanie drugą klasą jest co prawda droższe, ale ma swoje plusy – zapewnia więcej prywatności, a jeżeli jedziecie we czwórkę możecie mieć dla siebie cały przedział, co na pewno jest bezpieczniejsze.
W celu wymiany waluty na ruble możesz skorzystać z jednego z kilku punktów wymiany walut i bankomatów na lotnisku Moskwa-Szeremietiewo. Dobrym pomysłem będzie przywiezienie ze sobą trochę dolarów amerykańskich lub euro, gdyż te waluty są powszechnie akceptowane przez większość kantorów. Niższe nominały mogą ponadto posłużyć w przypadku nieprzewidzianych wydatków.
Wybór miejsca
Jeżeli chodzi o wybór miejsca w pociągu, najlepiej zdecydować się zarówno na górne, jak i dolne miejsce, jeżeli podróżujecie w parze. Dolne miejsce służy do odpoczynku w ciągu dnia i pozwala Ci rozkoszować się widokiem wspaniałych krajobrazów. Jeżeli wybierzesz opcję tylko z górną kuszetką, będziesz musiał pytać o pozwolenie za każdym razem, gdy zechcesz usiąść na dolnym siedzeniu w ciągu dnia. I najważniejsze: nie wybieraj miejsc w pobliżu toalet. Chyba nie musimy tłumaczyć dlaczego.
Jednym z najważniejszych powodów, dla których warto się wybrać w tę podróż są ludzie, których przyjdzie Ci spotkać. Jeżeli chcesz bliżej poznać miejscowych, wybierz trzecią klasę. Tam spotkasz najwięcej Rosjan i, przy odrobinie szczęścia, ich dzieci, które na pewno uczynią podróż weselszą. Na odcinku od Mongolii do Pekinu możesz spotkać wielu chińskich biznesmenów wracających do Chin z Ułan Bator. Podróżni są zazwyczaj łączeni w grupy, co daje szansę na spotkanie ciekawych, podobnie myślących osób podczas przejazdu.
Wiza
Zdobycie rosyjskiej wizy turystycznej może być największym wyzwaniem. By móc się o nią ubiegać, potrzebujesz listu z potwierdzeniem przyjęcia turysty zagranicznego wystawiony przez licencjonowaną firmę turystyczną lub hotel. Ten dokument jest niezbędny do uzyskania wizy i nie stanowi potwierdzenia rezerwacji hotelu – to dwie zupełnie różne rzeczy. Nie wszystkie hotele są uprawnione do wydawania tego typu dokumentów. Oczywiście nadal możesz się zatrzymać w nielicencjonowanym hotelu, o ile zdobędziesz potwierdzenie z innego miejsca, np. internetowej agencji turystycznej, takiej jak Real Russia.
Większość narodowości potrzebuje wizy, by wjechać na teren Chin. Podobnie jest z obywatelami Polski. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w przewodniku po wizach do Chin. Wymagana jest także wiza do Mongolii. Wejdź na stronę Real Russia i wybierz swoją narodowość, by dowiedzieć się więcej o wymogach wizowych.
Bezpieczeństwo
Podróż koleją transsyberyjską jest z reguły bezpieczna. Jednak doradza się, by podróżować w parach i zakupić bilet drugiej klasy, dzięki któremu można podróżować w zamykanym od środka przedziale. Zdarza się, że pasażerowie piją podczas podróży. Jeśli z jakiegoś powodu nie czujesz się bezpiecznie, poinformuj o tym obsługę pociągu, która spróbuje znaleźć dla Ciebie inne miejsce. Pewnie doskonale o tym wiesz, ale tak dla przypomnienia: wszystkie wartościowe rzeczy trzymaj blisko siebie, kiedy śpisz.
Co zabrać do pociągu
Rzeczami całkowicie niezbędnymi podczas przejazdu jest papier toaletowy i chusteczki nawilżane. Jest to konieczne nie tylko dla zachowania higieny osobistej, ale też w celu posprzątania po sobie po posiłku. Przydadzą się też zatyczki do uszu i maska na oczy, gdyby się okazało, że siedzisz w pobliżu płaczącego dziecka lub gdybyś miał ochotę na drzemkę w ciągu dnia.
Toalety mają bardzo podstawowe wyposażenie – na szczęście jest tam zlewik. Nie posiadają jednak mydła, więc nie zapomnij zabrać swojego. W pociągach drugiej i trzeciej klasy nie ma natrysków, więc chusteczki nawilżane bardzo się przydają. Warto wiedzieć, że toalety są czyszczone podczas postojów na dużych stacjach. I pamiętaj – tutaj chodzi przede wszystkim o przygodę!
Łóżka klasy drugiej wyposażone są w pościel, ale jeśli chcesz, weź ze sobą śpiwór. Jeżeli masz zamiar zaopatrzyć się we własne jedzenie, pamiętaj, aby zabrać ze sobą otwieracz do puszek i nożyczki do otwierania opakowań na żywność. Nie ma nic gorszego niż głodny podróżny niezdolny do otwarcia żywności.
I oczywiście dobry aparat – on zawsze się przydaje podczas podróży. A także latarka, iPad i dobra książka dla odrobiny rozrywki w podróży.
Wyżywienie podczas podróży
Restauracje na poszczególnych trasach różnią się od siebie. Na przykład restauracja na linii chińskiej serwuje proste chińskie potrawy, takie jak ryż, kapusta, seler i kurczak. Niektóre pociągi, takie jak Rossija, oferują bilety „z” lub bez „usług”. „Z usługami” oznacza po prostu, że jeden lub więcej gotowanych posiłków jest wliczonych w cenę. Serwowane są w przedziale lub w wagonie restauracyjnym. Za inne posiłki trzeba płacić w restauracji lub przywieźć własną żywność.
Rosyjski wagon restauracyjny serwuje rozszerzoną gamę potraw, np. smażone ziemniaki, zupy i kluski. Możesz też kupić przekąski takie jak czekolada, chipsy ziemniaczane i makaron instant. W barze sprzedawane jest piwo i rosyjska wódka, ale ceny są wysokie, dlatego dobrym pomysłem jest zaopatrzenie się w niektóre produkty samemu.
Jeżeli chodzi o produkty żywnościowe, które warto zabrać ze sobą, to wymienić należy przekąski, torebki herbaty/kawy, zupki błyskawiczne, chleb i jedzenie w puszce – nawet sobie nie wyobrażasz jak dobrze ono smakuje podczas długiej podróży pociągiem, szczególnie z chlebem. Pamiętaj o zabraniu sztućców i kubka, w którym w zimną noc zrobisz sobie gorącą herbatę.
Podróż życia
Od falistych mongolskich równin, aż po oblodzone śniegiem szczyty Syberii – Kolej Transsyberyjska ma wiele do zaoferowania. Ale nie tylko wielbicielom wspaniałych widoków. Ważną część podróży stanowi życie w pociągu – spanie, jedzenie, czytanie, a może marzenie o gorącym prysznicu i domowym posiłku? Jak mówi stare przysłowie, “Liczy się podróż, a nie jej cel”. W podróży transsyberyjskiej chodzi o to, by choć na chwilę zwolnić, cieszyć się chwilą, otworzyć się na to, co przyniesie życie z całą jego nieprzewidywalnością. To wspaniały sposób, by poznać otaczający Cię świat i by nauczyć się czegoś nowego o samym sobie. Taka wyprawa nie jest przeznaczona dla turystów, skupionych tylko na celu podróży. Jeżeli jednak pragniesz przeżyć niezapomnianą przygodę, podczas której dowiesz się czegoś o sobie, wówczas nie wahaj się ani chwili!
